Tek Başına İran ve İran Hakkında Detaylı Bilgiler

Not: Bu yazı “İran’da Gezilecek Yerler”i içermez. Çünkü: İnternette gördüğüm gezi yazılarında, bloglarda İran için sadece “gezilecek yerler” hakkında bilgi verildiğini ve bu bilgilere kolayca ulaşılabileceğini gördüğüm için bu yazıda bize daha çok lazım olan ve daha çok merak edilen konulara yani kendi gözlemlerim ve tecrübelerim çerçevesinde İran’ın günlük hayatına, kültürüne,ekonomik durumuna,ülke içi ulaşım ve konaklamaya,insanların davranışlarına,yapmanız ve yapmamanız gereken davranışlara, detaylı biçimde yer verilmiştir.
İyi okumalar dilerim.

Neden İran?

Tarihi açıdan: Tarihinin M.Ö 4000 yıllarına kadar dayanması, Pers Uygarlığı’nın anavatanı olması
Din Açısından: Teoloji ile ilgilendiğim için şeriat ile yönetilen bir ülkenin durumunu ve sosyal hayatını yerinde görmek
Politik Açıdan: Batı karşıtlığı bir politika izlenmesi,katı kurallarla yönetilmesi,dışa kapanık bir ülke olması. İran’a gitmeden önce mutlaka İran’ın siyasal tarihini okumanızı tavsiye ederim. Eminim ki yaşanan olaylar size çok tanıdık gelecek.

İran’a Gitmeden Önce Nelere Dikkat Etmeliyim?

-İran ‘a gitmeden önce bilmeniz gereken en hayati şey İran’ın hiçbir yerinde (Havaalanı dahil) Avrupa’da kullanılan kredi kartlarının(Master Card & Visa vb.) kullanılmıyor olması. Bunun sebebi ABD’nin ülkeye uyguladığı ekonomik ambargo ve yaptırımlar. Bu yüzden TL’lerinizi dolara çevirmenizi ve yanınızda size yeteceğine emin olduğunuz kadar nakit para taşımanızı tavsiye ederim. Fakat yüklü miktar aynı anda dolar bozdurmayın parayı koymaya yer bulamazsınız. Bu yüzden bittikçe excange ofisini ziyaret edebilirsniz 🙂 Dolarınızı mutlaka exchange ofislerinde bozdurun. Ofislerin etrafında onlarca karaborsa olarak dolar bozan insanlar görebilirsiniz. Size sürekli olarak “Dolar? Dolar?” diyeceklerdir. Sahte para olma olasılığı nedeniyle tavsiyem bunlara itibar etmemeniz

-Pasaportunuzda ABD veya İsrail damgası var ise yüksek ihtimalle ülkeye alınmazsınız.

-Pasaportunuz en az 6 aylık geçerlilik süresine sahip olmalıdır. (Benim pasaportumun 3 aylık süresi kalmıştı bir sorun yaşamadım.)

-Ülkede Facebook,Twitter,Youtube,Couchsurfing yasak. Gitmeden önce VPN indirebilirsiniz.

-Hem alfabesi hem de takvimi farklı bir ülkeye gideceğinizi unutmayın. İran takvimi 621 yıl geriden geliyor. Eğer 2019 yılında gidecek olursanız İran’a vardığınızda 1398 yılında olacaksınız.
Aldığınız otobüs,tren,uçak biletlerinde tarih ve alfabe genellikle bu şekilde görünecek.

Seyahat Esnasında Nelere Dikkat Etmeliyim?

-İnternet için havaalanına indiğinizde çeşitli operatörlerin stantları oluyor bunlardan kafanıza uyan bir sim kart alabilirsiniz.

-Erkeklerin şort vs giymesi yasak. Kadınlar uçaktan iner inmez başlarını kapatmak zorundalar. Sanıldığı gibi kara çarşaf gelmesin aklınıza. Göstermelik bir başörtü ile yapabilirsiniz. Zaten gerekli görülürse ahlak polisleri sizi uyaracaktır. Sakın karşı gelmeyin ne derlerse yapın 🙂

-Ülke genelinde alkol,evlilik dışı ilişki,el ele gezme,flört vs yasak ve yerel insanlardan öğrendiğim kadarıyla alkollü yakalanırsanız 47 kırbaç cezası varmış. Doğruluğundan emin değilim.Bununla birlikte İranlı arkadaşım alkole ulaşmanın çok kolay olduğunu ve bazı geceler gizlice partiler yapıldığını söyledi.

-Evlilik cüzdanınız yoksa aynı otelde birlikte kalamazsınız. Evli olsanız dahi eşinizle el ele gezmek,sarılmak vs uygunsuz görülüyor.

-Taksi için Snapp uygulamasını telefonunuza mutlaka indirmelisiniz. Bu uygulama için İran’ın Uber’i diyebilirim. Araçlar eski fakat fiyatı çok uygun. 

-Araçla gidecek olanlar için özellikle Tahran trafiği İstanbul’dan beter bu kadarını söylesem yeterli olur herhalde. Araçlar o kadar kontrolsüz ve hızlı ki her an biri çarpacak sanıyorsunuz. Ben istifra etmemek için kendimi zor tuttum. Gerçekten ızdırap.

-İran için acil durum telefonlarını not etmenizi tavsiye ederim
Polis:110 Ambulans:115 İtfaiye: 125

İran Güvenilir mi?

• Gözlemlediğim kadarıyla İran kesinlikle güvenilir bir yer. İnsanların aşırı yobaz olduğunu düşünüyorsanız yanılırsınız. Buna kanıt olarak neredeyse benim her yerimde dövme ve kulağımda küpe olmasına rağmen en ufak bir tacize uğramadım hiç rahatsız edilmedim tam tersi ilgi çekici ve hoş buldular. Orada aşırı marjinal göründüğümü düşündüğüm anlarda rastladığım saçları rastalı, rengarenk kıyafetleriyle Finlandiyalı hippi çifti görünce bu görüşün çok yersiz olduğunu anlamıştım 🙂
• Türkleri kesinlikle çok seviyorlar. Girişte pasaport polisi Türkçe olarak “İran’a hoşgeldiniz” dedi. Tanıştığım insanlara Türk olduğumu söylediğimde aldığım tepkiler gurur ve mutluluk vericiydi. Hatta fotoğraf çektirenler bile oldu 🙂
• Beni dolandırmaya çalışan tabiri caizse kazıklamaya çalışan hiç kimse olmadı. Aksine herkes yardımcı olmaya çalıştı.
• Kadın arkadaşlar için kesin bir şey söyleyemem fakat 1 haftadan fazla süren seyahatimde sadece bir kez araba kullanan İranlı bir kadına öpücük atan “apaçi” görmüştüm.
• Şehrin göbeğinde sürekli görüntü aldım ya da görüntülü konuşma yaptım. Video kaydı,fotoğraf alma konusunda hiçbir sıkıntı yaşamadım.

İran Ucuz mu?

-Türkiye ile karşılaştırdığımızda gerçekten çok ucuz. Bunun sebebi ABD ambargosu. Özellikle yiyecek-içecek.. Örnek vermek gerekirse standart bir restoranda aşağıda görmüş olduğunuz karışık kebap,pilav ve içeceğe sadece 7.5 TL verdim. Ayrıca yine standart bir fast food restoranında pizza+patates kızartması+kola’ya 7tl vermiştim.

-Yemek kültüründe zorluk çekebilirsiniz. Örneğin ekmek yerine yufka tarzı çıtır bir şey yiyorlar. Resmini paylaştığım şey ise İran’ın ulusal çorbası Aş. Çorba dendiğine bakmayın kıvamı çok yoğun ve bizim çorbalarımıza hiç benzemiyor. Bana ikram ettikleri için ayıp olmasın diye maalesef yemek zorunda kaldım.

-Benzin fiyatını Türk Lirası’na vurduğumuzda 1 litre benzinin 50 kuruş olduğunu görmekteyiz.

-Snapp uygulaması ile kaldığım evden İmam Humeyni Havaalanı’na 25km gittim ve 18tl taksi ücreti verdim.

-Türkiye’de Bir paketi 11TL olan Winston Light’ı marketlerden 4 TL ye tütüncülerden ise daha ucuza alabilirsiniz 🙂

-Kısacası bazı müzeler haricinde çok ama çok ucuz.

İran’da Konaklama Nasıl Yapılır?

-İran’da Airbnb ,Booking, Couchsurfing vs yasak. Otel fiyatları pahalı diye duydum fakat otelde kalmadığım için size tavsiye edemeyeceğim.

-Kamp atmak İran’da bir kültür gibi. Özellikle havanın sıcak olduğu zamanlarda bazı yeşil alanda çadır kuran insanlara rastlamak mümkün. Fakat bunlar genellikle piknik amaçlı çadır kuruyorlar. Muhakkak konaklamak amacıyla da kuran vardır. Ben kasım ayında gittiğim için kamp atıp konaklayan görmedim. Geceleri güvenlik açısından dikkatli olmakta fayda var.

-Ben kültüre daha yakın olabilmek adına insanlarla kalabilmek,yaşantılarına ortak olabilmek adına Couchsurfing kullandım. Eğer CS’de İran’a seyahat planı oluşturacak olursanız İranlılardan size onlarca davet mesajı gelecektir. Şahsen ben en az 25-30 tane davet mesajı aldım gerçekten inanılır gibi değil. Kesinlikle hayatımda gördüğüm en misafirperver insanlar. Sadece referansların olup olmadığına dikkat edin. Couch konusunda yardımcı olmamı isterseniz İnstagram adresimden ulaşabilirsiniz.

İranlılar Nasıl İnsanlar?

-Ziyaret ettiğim ülkeler arasında Türklere karşı açık ara en yardımsever, en sıcakkanlı, en misafirperver insanlar diyebilirim. Belki de “müslüman” ülke olarak gördükleri içindir. Ama bizi kesinlikle kardeş olarak görüyorlar. İran’a gece yarısı indiğim için sim kart alamamıştım.Bunun üzerine beni karşılayan İranlı ev sahibim iki sim kartından birini kullanmam için bana vermişti. Seyahatim boyunca o kartı kullandım.

-Evi, Tahran havaalanına 25km uzakta olmasına rağmen aracıyla gelip beni havaalanından alan sevgili couch’um Ali’yi size anlatsam yeterli olur diye düşünüyorum.Tüm couchlarla ülkeyi çoğunlukla birlikte gezdik ve bildikleri kadarıyla bana rehberlik yaptılar.Alfabe ve takvim farklı olduğu için otobüs biletimi, tren biletimi aldılar.İranlı arkadaşlarımla hala ara ara görüntülü görüşürüm.Hatta yakın zamanda Türkiye’ye gelecekler.

-Ülke genelinde İngilizce bilen sayısı az. Bu yüzden ileri derecede İngilizce bilmenize gerek yok. Başınız sıkıştığında kendimi ifade edebilirim diyorsanız kafi.

-Dilimizde farsça kelimeler olduğu için benzer kelimelerimiz oldukça fazla. Hatta bazı kelimeler birebir aynı sadece vurgulama değişik.

-Neredeyse herkes, her yerde nargile içiyor. Bu fotoğraf ne kadar çok sevdiklerini ve içtiklerini özetler nitelikte :))

İran’da Şehirler Arası ve Şehir İçi Ulaşım Nasıl?

-Ülkede Tahran dışında İngilizce tabela neredeyse yok, her şey farsça.

-Ben iller arası seyahatim boyunca tren kullandım. Sadece bir kez otobüs kullandım fiyatlar çok uygun fakat lüks beklemeyin.

-Ülkenin kullandığı takvim farklı olduğu için seyahat ederken tarihe dikkat edin. Mutlaka biletinizi önceden alın ve görevliye tarihlerin doğru olduğunu doğrulatın.

-Örneğin ben Isfahan şehrinden Yezd şehrine gitmek üzere otobüs terminaline gittiğimde yer olmadığı söylendi. İngilizce bilmedikleri için bir şirket diğerine gönderiyor, diğer şirket tekrar başka yere gönderiyor. Birçok insana sordum fakat İngilizce bilen kimse yoktu. Sonunda çok az İngilizce bilen biri buldum ve Translate kullanarak derdimi anlattım. Sağ olsun çok yardımcı oldu ve otobüse bindim.
Bu arada otobüsün dikiz aynasında Türk Bayrağı vardı. 🙂

-Şehir içi otobüsler de 40-60 kuruş civarında. Burada dikkat etmeniz gereken otobüsün arka bölümünde kadınlara, ön bölümünde ise erkeklere ait. Yanlışlıkla size ait olmayan bölüme giderseniz otobüsteki insanların garip bakışlarına maruz kalabilirsiniz.

-Ben şahsen şehir içinde gezerken yürüyerek gezmeyi seviyorum hem insanlarla konuşuyorum hem de her yeri görme fırsatı buluyorum. Ayrıca şehiriçinde gezerken birkaç km.’den uzak ise snapp ile taksi çağırıp çok cuzî bir ücretle dilediğiniz yere gidebilirsiniz. 🙂

İran şehirler arası tren biletini BURAYA tıklayarak alabilirsiniz.

İran Para Birimi : Riyal ve Tuman Kargaşası

-İran Riyali USD karşısında çok sık değişen bir para birimi olduğu için net olarak şu kadar USD şu kadar Riyal ya da şu kadar TL şu kadar Riyal demenin doğru olmayacağını düşünüyorum. En net çözüm excange programı kullanmak.

-İran’daki en karışık şey diyebilirim, alışmak biraz zaman alıyor ama aslında çok basit bir mantığı var. Öncelikle etikette gördüğünüz fiyatın mutlaka para birimine bakın. Nispeten resmi yerlerde riyal kullanılırken pazarlarda ise Tuman kullanılıyor. İran parasının değersiz olması ve çok fazla sıfırı bulundurması sebebiyle halk kendi arasında bir para birimi oluşturmuş ve buna da Tuman demiş.

-Örneğin alışveriş yapacaksınız ve fiyat sorduğunuzda satıcı size 5000 Tuman dedi. Bu durumda sizin 50000 riyal vermeniz gerekiyor. (5000 Tuman = 50000 Riyal)

-Özetlemek gerekirse aslında Tuman diye bir para birimi yok. Herkesin elindeki para Riyal. Sadece Riyal’den bir sıfır atılarak söylenilen para Tuman olarak belirtiliyor.

-Bir şeyin fiyatını sorduğunuzda mutlaka Tuman mı yoksa Riyal mi diye sorun. Bu şekilde cebinizden fazla para çıkmasını engelleyebilirsiniz.

İran’ı elimden geldiğince anlatmaya çalıştım. Soru ve görüşleriniz için yorum bölümünden ya da BURAYA tıklayarak instagram üzerinden bana ulaşabilirsiniz. 

YOL AÇIK, YOLA ÇIK!

Seyahatimden bazı fotoğraflar